Trening funkcjonalny

Nowoczesne podejście do treningu golfistów – trening funkcjonalny

Sezon golfowy za nami. Wielu golfistów planuje zagraniczne wyjazdy, aby w czasie trwającej przerwy zimowej nie stracić formy. Taki wyjazd to jednak tylko kilka dni aktywności. Co zrobić ze sobą, kiedy niemożliwe jest wyjście na pole golfowe? Wiele osób w tym czasie uczęszcza na zajęcia fitness lub trenuje na siłowni, aby wykorzystać czas, który w sezonie przeznaczony zostałby na grę w golfa.
Nieprawidłowa technika wykonywania ćwiczeń, brak planu treningowego i niedostosowanie ćwiczeń do indywidualnych potrzeb zawodnika mogą doprowadzić do zmian przeciążeniowych i kontuzji. Te z kolei mogą prowadzić do wykluczenia zawodnika z gry lub negatywnie wpłynąć na jego wyniki sportowe w sezonie. Aby temu zapobiec, należy pamiętać, że w/w aktywności należy wykonywać pod okiem profesjonalnego trenera lub fizjoterapeuty.
Trening funkcjonalny dedykowany golfistom jest nowoczesnym rozwiązaniem, dającym możliwość optymalnego przygotowania do nowego sezonu. Dzięki innowacyjnym metodom oraz indywidualnemu podejściu daje szansę na polepszenie wyników sportowych oraz zmniejszenie ryzyka kontuzji.
Nowoczesne metody treningowe realizowane są przez znającego problematykę prowadzącego – trenera lub fizjoterapeutę, który posiada wiedzę oraz doświadczenie w zakresie prowadzenia treningu funkcjonalnego oraz oceny testem FMS (Functional Movement Screening). Jest to badanie przesiewowe składające się z 7 testów diagnostycznych oceniających stan funkcjonalny zawodnika. Analiza testu ujawnia „najsłabsze ogniwa” – czyli obszary ciała, które wymagają szczególnej uwagi pod kątem profilaktyki kontuzji. Każdy składnik testu oceniany jest w skali od 0 do 3, a maksymalny wynik, jaki może osiągnąć zawodnik to 21 punktów. Pełny test FMS określa ryzyko wystąpienia kontuzji, które i tak z założenia wynosi 15%. W przypadku wyniku mniejszego lub równego 14 punktów ryzyko to wzrasta z 15% do 50%!
Powszechnym problemem golfistów, zarówno amatorów, jak i zawodowców jest nieprawidłowa praca ciała podczas gry. Najczęstsze błędy treningowe dotyczą: niewłaściwej pracy mięśni angażowanych podczas swingu oraz nieprawidłowo przeprowadzonej rozgrzewki, a w najgorszym przypadku jej braku.
Poprzez wielokrotne powtarzanie błędnych wzorców ruchowych dochodzi do zmian przeciążeniowych w obrębie: kręgosłupa lędźwiowego (objawiając się bólem oraz znacznym ograniczeniem ruchomości) oraz tkanek miękkich stawów obwodowych kończyn (doprowadzając do kontuzji w obrębie stawów biodrowych, barkowych, czy łokciowych). Zmiany te znacząco wpływają na poziom gry, przekładając się na mierne wyniki sportowe, czasem nawet całkowicie wyłączając zawodnika z rozgrywek.
W Centrum Rehabilitacji Terapia Plus w Szczecinie przeprowadzono trzymiesięczny, pilotażowy program treningowy mający na celu zniwelowania ryzyka kontuzji, poprawę wyników sportowych golfistów, oraz zmniejszenie towarzyszących zawodnikom dolegliwości bólowych kręgosłupa.
Poniżej przedstawiono charakterystykę zawodniczki biorącej udział we wspomnianym programie:
– wiek – 56 lat,
– 9 lat gry w golfa,
– handicap przed rozpoczęciem treningu – 16,
– w wywiadzie: dolegliwości bólowe odcinka lędźwiowego kręgosłupa, uraz stawu barkowego oraz łokieć tenisisty,
– w ocenie własnej zawodniczki – wszystkie dolegliwości wiązały się z grą w golfa,
– początkowy wynik testu FMS wynosił 15,
– czas trwania projektu – 3 miesiące,
– częstotliwość sesji treningowych – 2 x w tygodniu (2 x 1 godzina)
Program treningowy zakładał zastosowanie specjalistycznych ćwiczeń korygujących ukierunkowanych na poprawę mobilności i stabilności stawów biodrowych, aktywizację mięśni pośladkowych oraz mięśni stabilizujących tułów. Ponadto – poprawa stabilności centralnej, trening cardio, oraz działania profilaktyczne w obrębie stawów wcześniej objętych kontuzją (staw barkowy, łokciowy). W trakcie sesji treningowych, oprócz w/w elementów zwrócono uwagę na rozgrzewkę, jako element do stosowania na polu golfowym a także indywidualne zadania treningowe do wykonywania pomiędzy treningami w CR Terapia Plus. Na ostatniej sesji treningowej przeprowadzono ponowne badanie testem FMS, którego wynik wynosił 19 punktów.

Po zakończeniu programu treningowego u wspomnianej zawodniczki zaobserwowano:
– znaczące zmniejszenie dolegliwości bólowych kręgosłupa, które pojawiały się podczas gry oraz niekorzystnie wpływały na jakość życia codziennego,
– zwiększenie świadomości ruchu swingu,
– znaczną poprawę siły uderzenia piłki,
– poprawę handicapu, który wyniósł 14,5.
– brak nawrotu dolegliwości w obszarach kontuzjowanych wcześniej stawów.
Podsumowując, dzięki programowi pilotażowemu oraz treningowi, w którym w 2012 roku brali udział również inni golfiści, świadomy nowoczesnych technik zawodnik powinien wiedzieć, że:
– indywidualnie dobrane ćwiczenia, aktywizujące odpowiednie partie mięśniowe, mają znaczący wpływ na poprawę wyniku sportowego, zmniejszenie ryzyka kontuzji oraz zniwelowanie dolegliwości bólowych powstałych w wyniku przeciążenia narządu ruchu,
– efektywność oraz satysfakcjonujące wyniki są skutkiem nie tylko dobrze zaplanowanego, regularnego treningu oraz prawidłowej techniki ćwiczeń, ale wiążą się również z osobistą motywacją zawodnika.


Autor:
mgr Aleksandra Jaruszewska – absolwentka Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskigeo w Poznaniu, jest fizjoterapeutą, specjalizuje się w pourazowej rehabilitacji ortopedycznej i sportowej oraz treningu funkcjonalnym. Pracuje w Centrum Rehabilitacji Terapia Plus w Szczecinie. Trenuje zainteresowanych zawodników Binowo Park Golf Club. Aktualnie pracuje nad przygotowaniem poradnika treningowego dla golfistów, który przed sezonem 2013 powinien być dostępny między innymi w wydawnictwie Mediatour.
Kontakt: aleksadra.jaruszewska@wp.pl, lub www.terapia.szczecin.pl

Autor: